Parastos nad otvorenim grobom
Ovdje je bila kripta, zajednički grob Srba iz južne Hercegovine. Kripta sa temeljima crkve upotpunosti je uništena. Danas je to otvoren grob i teška optužba onih kojih su počinili zločin i onih koji bi trebali privesti pravdi počinioce ovog zlodjela.
Godišnjica stradanja stanovnika Prebilovaca (avgust 1941- avgust 2007.) dočekana je početkom radova na otkopavanju crkve u čijoj su kripti bili sahranjeni posmrtni ostaci žatava, prethodno izvađeni iz jame Golubinke kod Šurmanaca. Pored mještana Prebilovaca ovdje su sahranjeni i posmrtni ostaci i drugih Srba iz južne Hercegovine koji su život skončali za vrijeme Drugog svjetskog rata u jamama na području opština Stolac, Čapljina i Neum. Crkvu su u ratu 1992. godine upotpunosti uništile oružane snage Hrvatske vojske i HVO.
Učesnici parastosa okupili su se pred srušenom crkvom koja je sravnjena sa zemljom i u kripti do koje se došlo iskopavanjem. Kosti mučenika raznjele su snažne detonacije, manji dio je pronađen a usitnjeni dijelovi kostiju vidljiviji su u zemlji i betonu koji je izbačen prilikom iskopavanja.
Prva faza radova, koji se izvode pod stručnim nadzorom arheologa Aleksandra Ratkovića iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Srpske, završena je. Ovdje na licu mjesta vidljivo je kakav je zločin, po drugi put, učinjen nad nevinim narodom. Ovog puta nad moštima poginulih 1941. godine. Fotografije sa parastosa to pokazuju. Podaci do kojih se došlo sređuju se i biće dostavljeni nadležnim organima.
Zar su Prebilovci toliko daleko od pravosudnih organa BiH, Haga i mirovnih snaga UN u BiH? Nije moguće da im zločin počinjen u Prebilovcima nije poznat!? Na slici su svjedoci – ostatak bombe velike razorne moći (lijevo) i dva vojnika iz mirovnih snaga (desno). Snimak je nastao 5. avgusta 2007. godine.
Ovogodišnji parastos kojem je prisustvovao velik broj rodbine koja je za ovu priliku doputovala iz svih krajeva bivše Jugoslavije, održan je praktično nad otvorenim grobom. Dosadašnji radovi su potvrdili da su crkva i kripta minirani i da su za to zlodjelo, nezabilježeno u istoriji ratova, korištene bombe velike razorne moći. Činodejstvovao je mjesni sveštenik Boris Čolović sa sveštenicima iz susjednih parohija.
________
Publikovano u avgustu 2007. godine