Srpsko selo treći put obnavljaju iz temelja
Prebilovci, srpsko selo u dolini Neretve, treći put se obnavlja. danas ovde živi preko 30 porodica.
Budući izgled hrama u Prebilovcima.
PREBILOVCI - U jedinom preostalom čistom srpskom selu u dolini Neretve, vratio se život koji je u bliskoj istoriji dva puta zaustavljan. Najpre, 1941. godine kada su Prebilovci do temelja spaljeni, a preko 800 njegovih žitelja ustaše ubile i bacile u Šurmanačku jamu. Ista slika imala je reprizu 50 godina kasnije, u junu 1992. godine. Selo je spaljeno, stanovništvo proterano. Minirana je i kripta u crkvi, do temelja spaljenoj, sa više od 4.000 kostiju ubijenih Srba sakupljenih iz ustaških jama u Hercegovini
I treći put su prebilovački Srbi našli snage da se vrate u selo, koje je nekada bilo, za hercegovačke prilike veliko i ekonomski jako, sa više od 1.000 žitelja. Danas u Prebilovcima živi preko 30 porodica. Imaju asfaltni put, vodovod, telefone. Obnovili su imanja, voćnjake, vinograde i povrtnjake. Rađaju se deca, ima i studenata. Otvorene su nove perspektive, još 20 porodica najavilo je povratak.
U traženju načina da vrate nekadašnju idilu, život dostojan čoveka - sve je obradovala vest o početku radova na obnovi Hrama prebilovačkih mučenika. Uz blagoslov vladike zahumsko-hercegovačkog Grigorija stigla je podrška iz kabineta Milorada Dodika, predsednika RS.
- Spomen-hram će se graditi na mestu srušene crkve, u čijoj kripti su bile kosti preko 4.000 Srba sakupljenih iz 12 ustaških jama. Pripreme za izgradnju hrama počele su pre šest godina, kada je izvršeno ispitivanje lokacije srušene crkve i konstatovano da je preko 95 odsto kostiju uništeno. Vojni eksperti su zaključili da je sve do temelja uništeno. Preostalih pet odsto kostiju je sakupljeno u sedam sanduka i biće položene u kriptu buduće crkve - kaže Milenko Jahura, član Odbora za obnovu hrama.
U međuvremenu, izgrađen je idejni projekt, dobijena urbanistička i građevinska dozvola, počelo prikupljanje priloga za izgradnju. Pošto je crkva razorena u temeljima, odlučeno je da se radi po novom projektu. Posao je poveren poznatom arhitekti, prof. Predragu Ristiću i njegovom sinu Savi. Projekt obnove prebilovačkog hrama urađen je po uzoru na Hram Hristovog groba, sa grobnicom koja podseća na grob Vitlejemskih mučenika.
- Ovaj hram biće izgrađen na kostima i pepelu nevinih žrtava i treba da bude jedan od značajnih spomenika srpskom narodu - ističe autor prof. Predrag Ristić, čiji je projekat na prošlogodišnjoj izložbi Udruženja arhitekata u Beogradu izazvao posebnu pažnju.
U Prebilovcima sa oduševljenjem i zadovoljstvom čekaju kraj marta ove godine kada će izgradnja početi.
- Dva puta smo nicali iz pepela i, evo, treći put smo na nogama, na mapi srpskih sela. Čekamo izgradnju hrama. I tada, uveren sam, sve će biti drugačije. Prebilovci će biti mesto okupljanja, hodočašća ne samo Hercegovaca, već i naših ljudi iz celog sveta - kaže Rajko Bulut, predsednik Mesne zajednice Prebilovci i član Odbora za obnovu Hrama, koji se sa suprugom Verom i decom Sinišom i Milicom među prvima vratio u Prebilovce.
DONATORI IZ CELOG SVETA
U svet su otišle lepe vesti o obnovi hrama u Prebilovcima. Preneli su ih ljudi dobronamernici i moderna tehnika elektronskom poštom. Stižu novčani prilozi na račun Srpske pravoslavne crkvene opštine u Čapljini i Srpskog nacionalnog društva Prebilovci sa sedištem u Beogradu, koji su koordinatori akcije na prikupljanju priloga za izgradnju svetinje u Prebilovcima. Po proračunima ovaj projekt će koštati 500.000 evra.
Članak Srpsko selo treći put obnavljaju iz temelja objavljen je 23. februara 2013. godine. Autor je M. Bekan
Portal Prebilovci- selo na Internetu članak iz Večernjih novosti preuzeo je krajem februara iste godine
